Düvaz
Imam, Düvazde Imam da denir. Hazreti Ali'yle sonradan
onun soyundan gelen On Bir Imam, On Iki Imam adini alir.
Alevi edebiyatinda bu On iki Imamdan söz eden bir tür
dogmustur. Bu konuda nefeslere << Düvaz Imam
>> denir.
Din ve devlet
baskanligi yani Imamlik, Alevilikle siki sikiya
ilgilidir. Birinci Imam'dan sonuncu Imam Mehdi'ye
gelinceye dek üç yüz elli yila yakin bir zaman geçmistir.
Bu Imamlik isinden dolayi birçok tarihsel olaylar
olmus, birçok kavgalar çikmis, yeni tarikatlar ya da
mezhepler dogmustur. Büyük ayriliklara yol açmistir.
Peygamberimizin
soyundan gelen bu muazzez zevati kisaca su sekilde
siralayabiliriz:
1. Hazreti
Ali(r.a): Hicret'ten önce dogmus, 63 yasinda sehid
edilerek Necefte topraga verilmistir.
Birinci Imam Hazreti Ali, daha önce << Hz. Ali
>> bölümünde verildigi icin Imam Hasan'dan
baslayacagiz.
2. Hz.
Hasan(r.a): Hicri 3. yilinda dogmus 50 yilinda Medine'de
vefat etmistir. 13 evladi olmustur.
Imam Hasan:
Hz. Ali den
sonra gelen Ikinci Imamdir. Hazreti Ali'nin büyük
ogludur. Hicretin ikinci ya da üçüncü yilinda dogdu
(625). Hazreti Muhammed adini << Hasan >>
koymustur. Künyesi << ebu Muhammed >> olup
lakaplari << Taki >>, << Zeki >>
ve <
> dir. << Hasan'ül - Mücteba >> da
denir. Anasi, Hazreti Muhammed'in kizi Fatima Hatun'dur.
Halk arasinda Fatma ya da Fatma Ana diye anilir ve çok
sevilir.
Imam Hasan,
her bakimdan üstün bir kisiydi. Hz. Ali'nin ölümünden
sonra Imam olmus, halk da kendisine uymustu. O sirada
Sam Valisi'yken devlet baskanligini türlü oyunlarla
elde etmis olan Muaviye'ye mektuplar yazarak yola
getirmeye calismissa da, basaramamisti. Adamlarinin
hiyaneti yüzünden Halifeligi ona birakmak zorunda
kaldi. Medine'de hiç bir seye karismadan yasadigi
sirada Muaviye tarafindan karisina zehirlettirildi. Ölümü:
669
3. Hz. Hüseyin(r.a):
Hicri 4. yilinda dogmus 61 yilinda Kerbela'da sehid
olmustur. 9 evladi olmustur.
Imam Hüseyin:
Üçüncü
Imamdir. Dogumu: 626. Babasi Hazreti Ali, anasi
Fatma'dir. Adini Hazreti Muhammed koymustur. Künyesi
<< ebuAbdullah >>, lakaplarý <<
el-Sehit >>, << el-Sibt >>, <<
Zeki >> ve << Mübarek >> tir. Bes
erkek, üç kiz çocugu olmustur. Bunlardan tarihe ve
edebiyata geçen << Zeynel' Abidin >> ile
<< Zeynep >> tir.
Hazreti Hüseyin,
Kerbela'da sehit edilmistir. Türbesi Kerbela'dadir. Ölümü
680 tarihindedir.
Hasan ile Hüseyin,
Hazreti Muhammed'in çok sevdigi iki torunudur.
4. Hz.
Zeynelabidin: Hicri 38 yilinda dogmus 94 yilinda
Medine'de vefat etmistir. 14 evladi olmustur.
Imam Zeynel' Abidin:
Dördüncü
Imamdir. Hazreti Hüseyin'in ogludur. Anasi
Sehribanu'dur. Dogumu: 659. Künyeleri << ebu
Muhammed >>, << Ebul Hasan >>. Ünlü
lakabi << Zeynel' Abidin >> dir. Çok
bilgili, çok iyi huylu, sabirli ve üstün bir insandi.
Kendisine kötülük edenlere bile iyilik ederdi.
Zeynel'
Abidin, Kerbela faciasinda bulunmus, hastaligi yüzünden,
babasi Hüseyin savasa girmesine izin vermemisti.
Kerbela'dan Küfe'ye, oradan da Sam'a götürüldü.
Zencire vurulmus olarak Yezid'in önüne çikarildi.
Serbest birakildi, Medineye döndü. Ölünceye dek
orada kaldi. Ölümü 719.
5. Muhammed
Bakir: Hicri 57 yilinda dogmus 117'de Medine'de vefat
etmistir. 6 evladi olmustur.
Imam Bakir:
Besinci Imam
olup babasi Zeynel' Abidin'dir. Medine'de, 677 tarihinde
dogmustur. Künyesi << ebu Cafer >> dir. En
yaygin lakabi << Baki >> dir. Ölümü: 733.
Büyük bir bilgin ve çok cömert bir insandi.
6. Cafer-i
Sadik: Hicri 80 yilinda dogmus 141'de Medine'de vefat
etmistir. 7 evladi olmustur.
Imam Cafer Sadik:
Altinci Imam
olup babasi Imam Bakir'dir. Dogumu: 699. Künyesi
<< ebu Abdullah >>; en yaygin lakabi
<< Sadik >>'tir. Çok bilgili ve iyi
ahlakliydi. Onun zamaninda Emevi Devleti yikildi,
yerine, Bagdat'ta Abbasogullari Devleti kuruldu.
Cafer Sadik,
hiç bir siyasal olaya karismadi. 765'te Medine'de öldü.
Bektasi ve
Alevilerin tarikat kurallarini ögreten ve adina
<< Buyruk >> denilen bir kitablari vardir
ki, Cafer Sadik'a mal edilir. Kendisi mezhep kurmadigi
halde, ölümünden sonra taraftarlari, onun sözlerine
ve eserlerine dayanarak Caferi Mezhebini kurdular.
Anadolu Bektasi ve Alevileri mezhep olarak Caferi'dir.
7. Musa Kazým:
Hicri 128'de dogmus, 183'de Bagdad'ta vefat etmistir. 37
evladi olmustur.
Imam Musa Kazim:
Yedinci
Imamdir. Imam Cafer'in ogludur. 745'te dogdu. Yaygin
olan künyesi << Ebul Hasan >> dir. Ünlü
lakabi << Kazim >> dir. Abbasi hükümdari
Mehdi, Musa Kazim'i Bagdad'a getirtti, zindana attirdi.
Bir süre sonra Medine'ye gönderdi. Harun hükümdar
olunca kendisini Bagdad'a getirterek sehit etti ( 799 ).
8. Ali Riza:
Hicri 148'de dogmuþ, 203'de Horasan'da vefat
etmistir. 37 evladi olmustur.
Imam Riza:
Sekizinci
Imamdir. Babasi Imam Musa Kazim'dir. Dogumu: 770'tir. Künyesi
<< Ebul Hasan >>; ünlü lakabi <<
Riza >> dir. Medine'de dogdu. Abbasogullarindan
Memun tarafindan zehirlendi. Mezari Horasan'da Tus kenti
yakinlarinda bir köydedir. Çok bilgili ve tedbirliydi.
9. Muhammed
Taki: Hicri 195'de dogmus, 230'da Bagdat'ta vefat
etmistir.
Imam Muhammed Taki:
Dokuzuncu
Imamdir. Medine'de dogdu ( 811 ). Imam Riza'nin ogludur.
Künyesi << ebu Cafer >> ve << Taki
>> dir. 835'te Bagdat'ta öldü. Zehirlendigi söylenir.
Dedesi Musa Kazim'in yanina gömüldü.
10. Ali Naki:
Hicri 214'de dogmus, 254'de Samarra'da vefat etmistir.
Imam Naki:
Onuncu
Imamdir. 829'da Medine'de dogdu. Künyesi > Ebu Hasan
>>, lakabi << Askeri >> dir: <<
Ali'ül Hadi >>, << Naki >>, <<
Hadi >> de denir. Semira'da ( Bagdat ) öldü (
868 ). Orada yatmaktadir. Abbasoglu Mutemed tarafindan
sehit edildigine inanilir.
11. Hasan
Halis: Hicri 232'de dogmus, 260'da Samarra'da vefat
etmistir. Bir evladi olmustur.
On birinci
Imamdir. 846'da dogdu. Babasi onuncu imam Naki'dir.
Anasi Susen Hatun'dur. Künyesi << ebu Muhammed
>>, lakabi << Askeri >> dir. <<
Hadi >> ve << Samit >> de denir.
874'de Samira'da öldü. Babasinin yanina gömülmüstür.
12. Muhammed
(Mehdi): Hicri 255'de dogmustur. Ancak nerede, hangi
tarihte, nasil vefat ettigi
bilinememektedir.
Imam Mehdi:
On ikinci ve
sonuncu Imamdir. Babasi Imam Askeri, anasi Nercis
Hatun'dur. Künyesi << Ebul Kasim Muhammed el -
Mehdi >>, lakaplari << Mehdi >> ve
<< Sahib Zaman >> dir. Babasinin ölümünden
sonra halktan gizlenmisti. Bu ilk gizlenise Gaybet-i
Sugra ( kücük gizlenis) denir. Bu gizlenis sirasinda
ümmetine elçilik yapan ebu Hasan Ali ölünce,
Gaybet-i Kübra ( büyük gizlenis ) baslamistir.
Mehdi'nin ne oldugu, son gizlenisten sonra anlasilamadi.
Muhammed Peygamberin bir gün ortaya çikacagini haber
verdigi Mehdi'nin, bu Imam olduguna inanilir. Sikisik
zamanlarda isleri yoluna koyacak diye gelmesi beklenir.
Nefeslerde Mehdi'ye çok yer verilir. Çok zaman
<< Sahib Zaman >> diye anilir. Bunun kimi
zaman Iran Sahlari olacagi ya da baska birisi görünüsünde
gelecegi inanci vardir.
|